انتخاب بهترين روش ذخيره‌سازي اطلاعات يكي از مهمترين مسائل در يك شركت است كه بايد به آن رسيدگي كرد. اين داده‌ها بيش از اطلاعات صرف هستند. امروزه سازمانها تصميمات بحراني در مورد تجارت‌شان را با تكيه بر اطلاعات اختصاصي كه در دست دارند، مي‌گيرند و از الگوريتم‌هاي قدرتمندي استفاده مي‌كنند تا بينش‌هاي ارزشمندي را از داده‌هاي بدون ساختار جمع‌آوري شده از مشتريان، محققان و رقبا استخراج كنند. تعيين مكاني براي ذخيره‌ي اين داده‌ها مي‌تواند چالشي دلهره‌آور باشد. شركتها بايد مزاياي روش‌هاي فضاي داخلي (on-premises) در مقابل خارجي (off-premises) و گزينه‌هاي مختلف مبتني بر فضاي ابري را بسنجند تا بتوانند براي ذخيره‌ي اطلاعات، بهترين تصميم را اتخاذ كنند.
شركتها، داده‌ها را از منابع مختلفي جمع‌آوري مي‌كنند و توانايي‌شان در اين كار تنها به لطف روز افزون دستگاه‌هاي اينترنت اشياء و برنامه‌هاي رسانه‌هاي اجتماعي است. تمام اين اطلاعات بايد به طريقي ذخيره شوند كه از امنيت و دسترس‌پذيري برخوردار باشند.
ذخيره‌سازي اطلاعات به تمام راه‌هايي اشاره دارد كه رسانه فيزيكي براي ضبط از آنها استفاده مي‌كند تا اطلاعات خوانده شده توسط سيستم محاسباتي را حفظ كند تا در زمان نياز بتوان آنها را بازيابي كرد. فناوري ذخيره‌سازي به طور قابل ملاحظه‌اي در طول تاريخچه كامپيوتر تغيير كرده است و دامنه‌اش از طبله‌هاي مغناطيسي بزرگ رايانه‌هايي به اندازه‌ي اتاق تا آخرين نوآوري‌ها در درايو حالت جامد گسترده است.
اطلاعات نقشي حياتي در روش تصميم‌گيري شركت‌هاي مدرن در رابطه با كسب‌وكار، ارتباط با مشتريان و توسعه‌ي توليدات و سرويس‌هاي جديد دارند. با اين حال اين شركتها به منظور استفاده از تمام داده‌ها، نياز دارند تا روشي را براي ذخيره‌سازي اتخاذ كنند كه مديريت و دسترس‌پذيري به راحتي امكان‌پذير باشد. همچنين بايد مطمئن باشند كه روش ذخيره‌سازي شان در برابر حملات سايبري محافظت ميشود و در صورت خرابي سيستم، داده‌ها گم نمي‌شوند، آسيب نمي‌بينند يا دسترسي به آنها غيرممكن نمي‌شود.
سيستم‌هاي ذخيره‌سازي اطلاعات اين شركتها مي‌تواند تعدادي از دستگاه‌ها يا واحدهاي ذخيره‌سازي اطلاعات را ادغام كند. ولي هر راه‌حلي كه اتخاذ شود لازم است تا با نيازها و توانايي‌هاي شبكه‌ي كامپيوتري سازمان هم‌تراز شود.
مدل فضاي داخلي (on-premises)
اين روش را مي‌توان به عنوان روش ذخيره‌سازي اصلي در نظر گرفت. در اين روش معمولاً سرورها متعلق به خود سازمان‌اند و توسط خود سازمان هم مديريت مي‌شوند. براي شركت‌هاي بزرگ‌تر به راحتي مي‌توان اين سرورها را در يك مركز داده خصوصي قرار داد ولي در بيشتر موارد سرورها شامل يك مشت ماشين هستند كه در يك دفتر اختصاصي واقع شده‌اند.
به هر شكل، مفهوم روش فضاي داخلي اين است كه مالك داده‌ها تمام مسئوليت ساخت و نظارت بر زيرساخت IT ذخيره‌كننده را به عهده دارد. اين نحوه‌ي استقرار به شركت اين قابليت را ميدهد كه با هزينه‌اي ناچيز براي مديريت هر جنبه، بر روي شبكه و داده‌ها كنترل خوبي داشته باشد.
در اين روش بايد تجهيزات قديمي جايگزين، نرم‌افزارها به‌روزرساني و پروتكل‌هاي دسترسي به دقت تنظيم شوند. براي بيشتر شركتها، كنترل كامل بر روي داده و ساختار شبكه نسبت به هزينه‌هاي سنگين تنظيم و به‌كارگيري روش فضاي داخلي صرف ندارد.
اشتراك فضا (colocation)
بيشتر سازمانها ذخيره‌ي اطلاعات توسط تجهيزاتي كه متعلق و تحت كنترل خودشان است را مي‌پسندند با اين حال نمي‌خواهند كه درگير مسئله‌ي مديريت تجهيزات شوند. برق‌رساني و آماده‌سازي دستگاه‌هاي خنك‌كننده‌ي مورد نياز كار سختي است و پياده‌سازي سرويس‌ها و ويژگي‌هاي جديد در زيرساخت IT اگر به صورت داخلي انجام شود، مي‌تواند چالش برانگيز و زمان‌بر باشد.
با تجهيزات اشتراك فضاي خارجي توسط يك مركز داده، شركتها در حالي كه كنترل كامل بر روي داده‌هايشان را دارند، مي‌توانند از مزايا و سرويس‌هاي تطبيق‌پذير آن مركز داده نيز استفاده كنند. مشتريان اشتراك فضا به جاي درگير شدن با هزينه‌هاي مختلف عملياتي، از ليست قيمت‌گذاري‌ها براي برق و خنك‌سازي استفاده مي‌كنند. گزينه‌هاي ارتباط با مراكز داده به آنها اجازه ميدهد كه ويژگي‌هاي جديد را به آساني در زيرساخت شبكه‌شان اعمال كنند در حالي كه امنيت قوي و پروتكل‌هاي پذيرفته شده‌ي محيط مركز داده حفاظت‌هايي را منظور مي‌كند كه پياده‌سازي‌شان توسط خود سازمان مي‌تواند سخت‌تر باشد.
ذخيره‌سازي ابري (cloud storage)
براي بيشتر شركت‌هاي كوچك و متوسط، سرمايه‌گذاري بر روي سخت‌افزارهاي گران قيمت ذخيره‌سازي اطلاعات معني و مفهومي ندارد. انتقال تمام گردش‌هاي اطلاعات به يك ارائه دهنده‌ي عمومي فضاي ابري چه به روش برداشت و جابه‌جايي (lift and shift) يا يك انتقال بخصوص‌تر، مي‌تواند تطبيق‌پذيري و منافع فوق‌العاده‌ي ديگري ارائه دهد.
روش‌هاي فضاي ابري عمومي معمولاً قابليت توسعه دارند و به آساني مي‌توان فضاي بيشتر يا منابع محاسباتي مورد نياز را تدارك ديد. همچنين دسترسي ساده به فضاي ابري، امكان استفاده از داده‌ها را تقريباً در هر مكاني براي كارمندان فراهم مي‌كند كه منفعت بزرگي براي شركت‌هايي است كه نيروي كار از راه دور دارند. معماري فضاي ابري عمومي به گونه‌اي است كه به استراتژي‌هاي عصر كامپيوتر مورد استفاده توسط شركتها در بازار اينترنت اشياء قدرت ميدهد و به آنها كمك مي‌كند تا دسترسي به شبكه را در محدوده‌هايي كه دسترس‌پذيري سختي دارند و از پوشيدگي كمي برخوردارند، توسعه دهند.
با اين حال روش‌هاي ذخيره‌سازي ابري بدون عيب نيستند. با اينكه فضاهاي ابري عمومي از امنيت جدي برخوردارند، ماهيت آشكار محيط، حفاظت از اطلاعات حساس را در برابر دسترسي‌هاي غيرمجاز سخت مي‌كند. براي شركت‌هايي كه نمي‌توانند متحمل اين ريسك شوند، آرايش فضاي ابري خصوصي اجرا شده از طريق يك زيرساخت مجازي، سطح بهتري از امنيت را ارائه ميدهد؛ بخصوص زماني كه با پروتكل‌هاي رمزگذاري شده همراه باشد.
فضاي ابري خصوصي از بسياري جهات شبيه اشتراك فضا (colocation) است تنها با اين تفاوت كه سخت‌افزاري در آن دخيل نيست. سرورهاي مجازي مي‌توانند تمام مزاياي تجهيزات فيزيكي را با قابليت نگهداري آسان‌تر عرضه كنند. روش‌هاي جديد معماري شبكه مانند هيبريد و فضاهاي ابري چندگانه مي‌توانند داده‌هاي حساس را در فضاي ابري خصوصي امني نگهداري كنند و در همان حال از قدرت محاسباتي سرويس‌هاي فضاي ابري عمومي بهره ببرند.
وقتي صحبت از ذخيره‌سازي فيزيكي اطلاعات ميشود، تنها چند نوع وسيله‌ي مختلف جهت استفاده‌ي سازمانها وجود دارد. هر وسيله به لحاظ قابليت اطمينان و عملكرد از مزايا و معايب متفاوتي برخوردارند. پس درك نحوه‌ي كار هركدام و اينكه چگونه مي‌توانند مكمل يكديگر باشند، مهم است.
درايو هارد ديسك (HDD)
اكثر افراد زماني كه مي‌خواهند يك هارد درايو كامپيوتر مرسوم را تصور كنند، تصويري از درايو هارد ديسك به ذهنشان خطور مي‌كند. در اين روش داده‌ها در يك ديسك مدور نوري ذخيره مي‌شوند كه توسط يك بازوي حسگر با قابليت نوشتن-خواندن اسكن مي‌شوند. در واقع اين دستگاه با اصول پايه‌ي مشابهي كه در يك گرامافون يا ديسك فشرده استفاده ميشود، كار مي‌كند يعني در حين رد شدن ديسك از قسمت زيرين، حسگر داده‌ها را مي‌خواند. با گردش سريع‌تر ديسك، سرعت خواندن داده‌هاي ذخيره‌شده توسط درايو نيز افزايش مي‌يابد كه در نتيجه به عملكرد بهتر منجر ميشود.
در نتيجه عملكرد درايو به سرعت چرخش ديسك بستگي دارد. درايو هارد ديسك‌هاي معمولي سرعتي حدود ۵۴۰۰ – ۷۰۰۰ دور بر دقيقه دارند و سرعت درايوهاي گران‌تر به بالاتر از ۱۵۰۰۰ دور بر دقيقه نيز مي‌رسد. درايوهاي هارد ديسك معمولاً بين ۳ تا ۵ سال عمر مي‌كنند ولي توليدشان خيلي گران تمام نمي‌شود.
درايو حالت جامد (SSD)
درايو حالت جامد كه مدل تكميلي درايو هارد ديسك مي‌باشد، هيچ قسمت متحركي ندارد. اين درايوها اطلاعات را با استفاده از حافظه فلش NAND بر روي يك ميكروچيپ ذخيره مي‌كنند. از آنجايي كه هيچ جزء متحركي وجود ندارد، قادرند كه اطلاعات را، گاهي چهار تا ده برابر، سريع‌تر از درايو هارد ديسك بخوانند. اين درايوها به اين دليل كه فاقد عضو متحركي هستند كه آسيب ببيند يا تنظيماتش دچار مشكل شود، دوام بيشتري دارند. در عوض نسبت به درايو هارد ديسك‌هاي مرسوم، گران‌تر مي‌باشند. هر بلوك حافظه در چيپ NAND از تعداد محدودي مدار نوشتن برخوردار است كه باعث ميشود اين روش جهت ذخيره اطلاعات با هدف بايگاني، پرهزينه و به طور بالقوه غيرقابل اعتماد باشد.
نوار گردان
نوارگردان‌ها كه روشي با «تكنولوژي پايين» به‌نظر مي‌رسند، يكي از قديمي‌ترين شكل‌هاي ذخيره‌سازي اطلاعات مي‌باشند و دهه‌ها براي ذخيره‌سازي حجم عظيمي از اطلاعات كه به منظور بايگاني ذخيره مي‌شدند و نياز به دسترسي سريع نداشتند، توسط سازمانها مورد استفاده قرار گرفته‌اند. نوارگردان‌هاي ديجيتال مدرن مي‌توانند با حداقل نياز به نگهداري تا ۳۰ سال يا بيشتر عمر كنند كه همين امر آنها را به انتخابي مناسب براي راه‌حل‌هاي پشتيبان‌گيري سازمان تبديل مي‌كند.
به دليل گران بودن نوارهاي فعلي، نياز سيستم درايو به نوشتن و خواندن اطلاعات از نظر حفظ و مديريت، پرهزينه و سخت است. استفاده‌ي بيشتر شركتها از نوارگردان‌ها جهت ناامني بازيابي فاجعه، سالها از سيستم مشابهي برخوردار بوده و از ارتقا به فناوري‌هاي پيچيده‌تر (يا ذخيره‌سازي ابري) به دليل هزينه‌هاي انتقال و پياده‌سازي خودداري شده است.
ذخيره‌سازي اطلاعات پنج بعدي (۵D)
يكي از توسعه‌هاي جديد و هيجان‌انگيز در فناوري ذخيره‌سازي اطلاعات، روش ذخيره‌سازي اطلاعات پنج بعدي است كه از ديسك‌هاي شيشه سيليسي استفاده مي‌كند تا داده‌ها را در سه بعد مرسوم (عرض، طول، ارتفاع) و دو بعد نوري رمزگذاري كند. ذخيره‌سازي در دو بعد اخير با تغيير قطبش و شدت نور ليزر در طي پروسه‌ي ضبط انجام ميشود. اين به ديسك‌هاي كوچك و شيشه‌اي ۵D امكان نگهداري ۳۶۰ ترابايت داده را ميدهد.
ديسك‌هاي ۵D كه با عنوان «سوپر كريستال‌هاي حافظه» به آنها اشاره ميشود، به طرز باورنكردني بادوام هستند و از نظر تئوري ابري مي‌توانند براي بيليون‌ها سال در دماي اتاق دوام بياورند.
با اين حال كريستال‌هاي پنج بعدي حافظه، به عنوان يك فناوري تجربي براي ذخيره اطلاعات تجاري روشي مقرون به صرفه يا كاربردي نيستند. سوال‌هايي در اين رابطه وجود دارد كه آيا تركيب كوارتز قادر خواهد بود تا از نوشتن‌هاي چندگانه حمايت كند يا نه؛ بدون اشاره به نوع سخت‌افزارهايي كه براي خواندن اطلاعات ذخيره‌شده نياز خواهد بود. با اين وجود، دنياي فناوري به دليل دوام و حافظه‌ي دسترس‌پذير مدل پنج بعدي، به عنوان روش بايگاني بلندمدت در آينده براي ذخيره‌ي اطلاعات روي آن حساب باز كرده است.
انتخاب بهترين روش براي ذخيره اطلاعات به تعيين نيازهاي بخصوص سازمان بستگي دارد. خوشبختانه روش‌هاي بسياري براي ذخيره‌سازي موجود است كه قابليت تركيب و هماهنگ شدن آسان با نيازها را دارند. آرايش كابينه مي‌تواند سرورهايي را نشان دهد كه از درايو هارد ديسك براي نيازهاي كلي ذخيره‌سازي استفاده مي‌كنند ولي براي اطلاعات و برنامه‌هايي كه از فاكتور عملكرد بهره مي‌برند، به درايو حالت جامد متكي‌اند. ممكن است كه براي برنامه‌هاي كلان داده اين ذخيره‌سازي فيزيكي با ذخيره‌سازي اضافي بر پايه‌ي فضاي ابري تركيب شود.
با وجود مسئله امنيت و دسترس‌پذيري اطلاعات كه مهم‌تر از هميشه است، سازمانها بايد آگاهانه‌ترين تصميمات ممكن را هنگام ارزيابي روش‌هاي ذخيره اطلاعات بگيرند. شركتها با سنجش نيازها و اهداف آينده‌شان، مي‌توانند روش‌هايي را براي زيرساخت اطلاعات پياده‌سازي كنند كه به آنها اجازه ميدهد از داده‌هايشان بيشترين استفاده را ببرند و مطمئن باشند كه تا رسيدن به نتايج مثبت تجاري ادامه پيدا مي‌كند.
